Blog overgenomen van de website van het Nederlands Dagblad van 16 december 2021
Corona geeft een nieuwe ervaring van het onreine, signaleert pastoor Jan-Jaap van Peperstraten in de supermarkt. ‘De ervaring van onreinheid bestaat alleen in mijn hoofd. Maar dat maakt de ervaring niet minder echt.’
De bijbelse reinheidswetten waren voor mij altijd één groot mysterie. Op het seminarie leer je erover bij de vakken Oude Testament, en zoals dat gaat wordt het daar behandeld als iets van lang voorbij. Het Kruisoffer, de vooruitgang in de maatschappelijke hygiëne en de medische wetenschap hebben onreinheid verbannen tot een voetnoot in de theologische handboeken.
Corona heeft vele veranderingen gebracht. Een nieuwe ervaring van het onreine hoort daar ook bij. Ik had het niet zien aankomen, maar dat geldt inmiddels voor bijna alles in dit land.
Eergisteren was ik in de supermarkt. Ik kom daar niet graag. Mensen staan te dicht op elkaar, halen hun neus op, en zo gauw je er op let hoor je in het gangpad naast je een snotterige hoestbui. Maar het enige waar ik een nóg grotere hekel aan heb is afhankelijkheid van bezorgdiensten. Ik waag het er dus maar op.
Twee keer per week zoek ik een rustige tijd uit om inkopen te doen. Meestal gaat het goed. Ik hyperventileer al ruim een jaar niet meer.
Nu zit je in de kerk of bij het ziekenzalven ook wel eens naast iemand met een snottebel, of erger. Maar dat voelt anders. Zeker bij ziekenbezoek geef ik eerst alles uit handen aan God. Maar dat voelt wat overdreven als voorbereiding voor het boodschappen doen.
bijbelwitte broodjes
Ik stond in de supermarkt bij het Broodjesparadijs en ik verheugde me al op een paar bolletjes voor bij de lunch toen er opeens een vrouw schuin voor mij doorstak en met de blote hand een wijde selectie bijbelwitte broodjes bepotelde voor ze er een paar van in haar zak stopte. Een smoezelig lapje hing om haar kin.
Vol afgrijzen trek ik mezelf weg van de bolletjesbar en kom weer wat bij zinnen zonder dat ik langdurig in een boterhamzakje moet ademen. Onrein! Op dat moment wenste ik me een engel met een brandend zwaard toe, zodat die deze smoezelige Eva met een sierlijke boog uit het Broodjesparadijs kon werpen. Of minstens een potige beveiliger met een wapenstok die zulks minder sierlijk voor elkaar krijgt. Dan kunnen fatsoenlijk bemaskerde mensen met de daarvoor bestemde tang een onbepoteld bolletje in hun steriele tas stoppen.
Helaas is er in dit land een jammerlijk tekort aan potige beveiligers, laat staan engelen met brandende zwaarden. Er zijn wel pastoors met opgeheven wijsvingers, maar daar luistert tegenwoordig ook niemand meer naar.
En dat terwijl er niks aan de hand is. Ik ben uitstekend geprikt en inmiddels zelfs geboosterd. De kans dat ik word aangestoken door een ongewassen snottebel is bijzonder laag. De afkeer, de ervaring van onreinheid, die ik voel bestaat alleen in mijn hoofd. Maar dat maakt de ervaring niet minder echt.
nieuwe ervaringen
Corona betekent ook omgaan met nieuwe ervaringen, of je je er klaar voor voelt of niet. Jezus kon de onreinen zien als meer dan onrein; maar wat dat betekende is misschien voor ons nog abstract. Wij voelden niet wat onreinheid kon betekenen. We zijn denk ik dan ook vergeten hoe radicaal het is om bijbelwit brood te breken en te delen met wie onreinheid uitstraalt.
Pas als je het ziet, en als je het weet kun je erover nadenken en er mee werken. Tenminste – dat vertel ik mezelf. Ik hoop het ook te gaan geloven zodat ik in 2022 niet eindig als Virusfarizeeër, die anderen zware lasten oplegt, maar zélf zijn handen niet stukwast.